In je organisatie zijn medewerkers met zoveel projecten tegelijkertijd bezig, zoals de implementatie van nieuwe software, het behalen van een norm en het ontwikkelen van nieuwe protocollen. Bij al die projecten hebben collega’s wellicht een andere rol of verantwoordelijkheid. Je wil duidelijkheid en structuur creëren wat betreft die verantwoordelijkheden. Herkenbaar?
Het RACI- of RASCI-model biedt de oplossing. In dit artikel lees je hoe het RACI-model je helpt om complexe projecten tot een succesvol einde te brengen, welke voordelen het model biedt en krijg je praktische tips om effectief met het model aan de slag te gaan in jouw organisatie.
First things first: laten we eerst inzoomen op de betekenis van het RACI-model. Het model is een hulpmiddel dat wordt ingezet om de rollen en verantwoordelijkheden van medewerkers bij een project of proces vast te leggen, zodat hier achteraf geen verwarring over ontstaat.
Het principe van het RACI-model is dat iedere collega die meewerkt aan een project bepaalde rollen, taken en verantwoordelijkheden heeft. Met het model kunnen verbeterteams een duidelijke structuur en communicatie opzetten, waardoor je doelen efficiënter bereikt. Zo weten collega’s die aan een project samenwerken wat hun taken zijn en kunnen ze deze succesvol uitvoeren én controleren.
Het acroniem ‘RACI’ staat voor Responsible, Accountable, Consultend en Informed, de vier belangrijkste rollen in dit model:
Vaak wordt ook gesproken van het ‘RASCI-model’. Dit betekent dat er een extra rol aan het RACI-model wordt toegevoegd, namelijk de rol ‘Support’. Deze rol is bedoeld voor collega’s die de verantwoordelijke(n) assisteren. Dit geeft meer duidelijkheid over wie actief betrokken is bij de uitvoering, naast de verantwoordelijke persoon. Deze rol is vooral handig bij complexere projecten waarbij meerdere mensen helpen bij het uitvoeren van de taken.
Als je het RASCI-model goed toepast, biedt het verschillende voordelen bij kwaliteits- en risicomanagementprojecten. We sommen de vijf belangrijkste voor je op:
Dankzij het RASCI-model kun je duidelijke verantwoordelijkheden toewijzen aan medewerkers. Zo voorkom je misverstanden en conflicten. Want door precies af te spreken wie verantwoordelijk (R) is, wie eindverantwoordelijk is (A), wie alleen ondersteunende taken oppakt (S), wie geconsulteerd wordt (C) en tot slot wie geïnformeerd moet worden (I), creëer je een duidelijke projectstructuur. Zo voorkom je dubbel werk en worden er geen belangrijke taken vergeten.
Juist bij complexe projecten wil je snel en effectief reageren op risico’s. Het RASCI-model helpt bij het snel identificeren van de juiste personen voor verschillende onderdelen van je risicobeheer. Zo kun je sneller en proactief reageren op risico’s – wat de risicopositie va het project verbetert.
Niets is zo vervelend als denken dat iemand een bepaalde taak oppakt, om er vervolgens na een paar weken achter te komen dat dit niet is gebeurd… Zo loopt het hele project vertraging op. Het RASCI-model vermindert werken in silo’s en zorgt ervoor dat alle betrokken collega’s effectief samenwerken.
Door een eindverantwoordelijke voor het project te definiëren (A) verhoog je het verantwoordelijkheidsgevoel. Eén iemand is het aanspreekpunt en is eindverantwoordelijk voor het succes van het project. Je kunt zo vertrouwen op duidelijke verantwoordingslijnen, waardoor je de consistentie van je kwaliteitsproces waarborgt.
Door duidelijkheid te scheppen in wie welke verantwoordelijkheid heeft, kun je verbeterinitiatieven rondom bijvoorbeeld kwaliteit systematisch en effectief uitvoeren, wat leidt tot een continue verbetering van je bedrijfsprocessen.
Je weet nu waar het acroniem ‘RASCI’ voor staat en bent bekend met de voordelen. Wanneer je aan de slag gaat met het RASCI-model, moet je het gestructureerd aanpakken om er je voordeel mee te doen. Hieronder vind je een handig stappenplan om het model succesvol toe te passen bij jouw project.
Maak een lijst van alle taken die uitgevoerd moeten worden tijdens het project en zorg ervoor dat de taken zo specifiek mogelijk, duidelijk en meetbaar omschreven zijn.
Wie wordt betrokken bij het project? Hou rekening met alle mogelijke betrokkenen, zoals teamleden, leidinggevenden en maar ook externen.
Gebruik hierbij de RASCI-matrix om verschillende rollen toe te wijzen aan elke taak. Hieronder zie je een voorbeeld van hoe dit er in de praktijk uitziet.
Heel goed dat je de matrix hebt ingevuld – maar vergeet niet om dit ook met alle stakeholders te delen, want dan is de kans klein dat iedereen zich aan zijn verantwoordelijkheden houdt. Zorg ervoor dat iedereen snapt wat er verwacht wordt.
Het project kan beginnen! Plan regelmatig een overleg in en pak het RASCI-model er regelmatig bij om de voortgang te bespreken en eventuele uitdagingen op te lossen.
Meet tussendoor de effectiviteit van het model en wees niet bang om aanpassingen te maken als de omstandigheden hierom vragen. Vraag ook feedback aan de projectleden – want zo kun je het model verbeteren.
Documenteer en archiveer de RASCI-matrix en andere relevante documentatie voor volgende projecten.
Je projectteam moet het RASCI-model begrijpen. Hebben ze hulp nodig? Bied dan bijvoorbeeld regelmatig een training over dit onderwerp aan.
We hopen dat het RASCI-model bij een volgend project rust en overzicht creëert voor jou en je collega’s. Hou daarbij wel in je achterhoofd dat je mensen moet blijven betrekken, wil je het model laten slagen. Zorg ervoor dat je blijft communiceren en geef regelmatig updates. Wees ook niet bang om het RASCI-model aan te passen als dat nodig is – want projecten en omstandigheden veranderen nu eenmaal. Onze Zenya experts zien in de praktijk helaas regelmatig dat teams zich blind staren op het model en hierdoor in hokjes gaan denken.
Wanneer het model wél succesvol is? Als je het niet te statisch toepast. Ook raden we aan om RASCI-matrixen niet (te) vol met informatie te proppen. Hou het overzichtelijk en begrijpelijk voor iedereen. Sta je na het lezen van dit artikel te popelen om met het RASCI-model aan de slag te gaan? Met Zenya krijg je alle tools die je nodig hebt om je project naar the next level te tillen.
Vraag de brochure aan zodat je alle informatie gemakkelijk bij de hand hebt.
Zelf zien wat Zenya voor jouw organisatie kan betekenen? Vraag een gratis demo aan.
Vraag een persoonlijke demo aan, zodat we online of op locatie de mogelijkheden kunnen bespreken.