Als kwaliteitsmanager in de GGZ herken je het vast wel: de komst van verplichte zorg, de stijging van de zorgvraag en bijbehorende wet- en regelgeving maken jouw werk er… in ieder geval niet saaier op.
Sinds 2020 is de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) ingevoerd. Die stelt strengere eisen aan de rechten en plichten wanneer iemand te maken krijgt met verplichte zorg vanwege een psychische aandoening. Laten we vandaag eens inzoomen op deze wet: met welke rechten en plichten heb je als GGZ-instelling te maken, wat regelt de wet én wat is de impact op jouw werk als kwaliteitsmanager?
De Wvggz is ingevoerd om het gebruik van verplichte zorg in de GGZ beter te reguleren en de rechten van cliënten te versterken. Kort gezegd: de wet bepaalt wanneer en hoe iemand gedwongen zorg mag ontvangen en welke procedures daarbij gevolgd moeten worden. Voor kwaliteitsmanagers betekent dit dat er veel extra processen, toezicht en registratie bij komen kijken. Om het overzichtelijk te maken, beantwoorden we hier enkele veelgestelde vragen over de Wvggz en de impact op jouw werk.
In de Wvggz staan zowel rechten als plichten wanneer een cliënt te maken krijgt met verplichte zorg. Veel kwaliteitsmanagers merken dat het soms een puzzel is om alle rechten en verplichtingen overzichtelijk te houden, zeker als het gaat om complexe dossiers. In onderstaande infographic zie je hoe dit geregeld is volgens de wet.
Als kwaliteitsmanager speel je een cruciale rol in het ontwikkelen en implementeren van beleid en procedures die voldoen aan de eisen van de Wvggz. Denk aan het trainen van personeel, het opzetten van systemen voor documentatie en het waarborgen van de rechten van cliënten. In de praktijk merken veel kwaliteitsmanagers dat dit een continue uitdaging is, omdat de wet in het dagelijks werk van teams geïntegreerd moet worden.
Niet-naleving kan leiden tot juridische gevolgen, reputatieschade en mogelijke sancties van toezichthouders. Het is essentieel om te zorgen voor volledige compliance om risico’s te minimaliseren.
Door regelmatig audits uit te voeren, feedback van cliënten en medewerkers te verzamelen en best practices te implementeren, kun je de kwaliteit van zorg rondom verplichte zorg continu verbeteren.
Voor kwaliteitsmanagers betekent de Wvggz concreet dat ze op verschillende fronten met nieuwe uitdagingen te maken hebben. Zo vraagt de wet om processen aan te passen voor zorgmachtigingen en crisisinterventies. In de praktijk kan dit bijvoorbeeld betekenen dat er een duidelijk stappenplan komt voor spoedeisende situaties, zodat behandelaren direct weten welke acties nodig zijn en welke documenten ingevuld moeten worden.
Daarnaast komt er veel registratie en documentatie bij kijken. Dossiers moeten volledig en correct worden bijgehouden, bijvoorbeeld door checklists of digitale systemen, zoals Zenya, die automatisch herinneren aan noodzakelijke updates. Dit voorkomt fouten en versterkt de naleving van de wet.
Ook zijn audit- en compliance-eisen een belangrijk aandachtspunt. Kwaliteitsmanagers bereiden de organisatie voor op interne controles of inspecties door bijvoorbeeld maandelijkse kwaliteitsrondes te organiseren, incidenten te analyseren en verbeterpunten direct terug te koppelen aan teams.
Tot slot speel jij als kwaliteitsmanager een belangrijke rol in de ondersteuning van teams. Dit kan variëren van het geven van korte trainingen over nieuwe procedures tot het opstellen van duidelijke richtlijnen voor behandelaren over wat wel en niet mag volgens de Wvggz. Zo wordt consistent handelen over de hele organisatie gewaarborgd en blijven zowel cliëntenrechten als de kwaliteit van zorg geborgd.
De Wvggz bevat een procedure voor klachtrecht en schadevergoeding. Een cliënt of de vertegenwoordiger kan een klacht indienen over de beslissingen die jouw GGZ-organisatie maakt. Mis je een stap in het klachtenproces? Dan kan dit nadelig uitpakken voor alle betrokken partijen. Daarom besloot GGzE om hun klachtenproces zodanig in te richten dat de Wvggz goed geborgd wordt binnen de hele klachtencommissie. Hoe ze dit doen?
De Wvggz brengt onmiskenbaar extra uitdagingen met zich mee voor jou als kwaliteitsmanager: meer processen, meer registraties en scherp toezicht op naleving. Tegelijkertijd biedt de wet ook kansen om de zorgkwaliteit te verbeteren, processen te stroomlijnen en teams beter te ondersteunen. Hoe jouw organisatie deze balans vindt, verschilt natuurlijk per instelling. Maar één ding is duidelijk: jouw rol als kwaliteitsmanager blijft van groot belang om verplichte zorg veilig, zorgvuldig en cliëntgericht te laten verlopen.
En nu is het aan jou: hoe zorg jij dat de rechten van cliënten én de kwaliteit van zorg in jouw organisatie hand in hand gaan met de eisen van de Wvggz?
Vraag de brochure aan zodat je alle informatie gemakkelijk bij de hand hebt.
Zelf ontdekken wat Zenya kan? Vraag een demo aan. We laten het je graag zien.
Ga met ons in gesprek. We denken graag mee over jouw uitdagingen.